W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
Czeski rolnik znalazł złoty pas z epoki brązu
19 października 2022, 13:50W pobliżu Opawy w Kraju morawsko-śląskim pewien rolnik znalazł złoty zabytek. Specjaliści początkowo sądzili, że to kobiecy diadem. Jednak bliższe badania wykazały, że znalezisko to złoty pas ze środkowej lub późnej epoki brązu.
Nagle zniknęły miliardy krabów. Alaska zakazuje połowu tych skorupiaków
18 października 2022, 10:16Z wód otaczających Alaskę zniknęło tak dużo krabów śnieżnych, że po raz pierwszy w historii stan Alaska nie otworzył sezonu połowu tych zwierząt. Nie wiadomo, dlaczego kraby znikają tak szybko, jednak prawdopodobnie przyczyną są coraz cieplejsze wody oceaniczne. Jeszcze w 2018 roku na dnie Morza Beringa żyło około 8 miliardów krabów śnieżnych.
Bliski Ziemi potężny rozbłysk gamma pomoże w badaniu czarnych dziur i ciemnej materii
17 października 2022, 11:06Tydzień temu teleskopy wykryły rozbłysk gamma GRB 221009A. Kilka dni później astronomowie korzystający z teleskopu Gemini South stwierdzili, że to najpotężniejsze wydarzenie tego typu. Ten rozbłysk jest tak jasny, a jego źródło znajduje się tak blisko, że to jedna na 100 lat okazja, by odpowiedzieć na pewne podstawowe pytania związane z tego typu eksplozjami – od powstawania czarnych dziur po przetestowanie modeli dotyczących ciemnej materii, mówi Brendan O'Connor z University of Maryland.
Hubble zmierzył gigantyczną prędkość dżetu z miejsca zderzenia gwiazd neutronowych
14 października 2022, 08:53Początkowe pomiary Hubble'a wykazały, że dżet porusza się z pozorną prędkością wynoszącą 7-krotność prędkości światła. Późniejsze pomiary za pomocą radioteleskopów pokazały, że dżet zwolnił do pozornej 4-krotnej prędkości światła.
Pierwsze w historii przesłuchanie robota przed Izbą Lordów
13 października 2022, 12:55We wtorek (11 października) odbyło się pierwsze w historii przesłuchanie robota przed izbą wyższą parlamentu brytyjskiego. Humanoidkę Ai-Dę nazwano na cześć brytyjskiej matematyczki Ady Lovelace. Politycy z Komisji Komunikacji i Cyfryzacji Izby Lordów wypytywali ją o związki między sztuczną inteligencją, robotami a sztuką.
W klasztorze znaleziono mural być może powiązany z azteckim bogiem napoju alkoholowego
13 października 2022, 11:41Konserwatorzy pracujący na terenie byłego Klasztoru Narodzenia Pańskiego w Tepotzlán w Meksyku odkryli prekolumbijski mural, który może rzucić światło na związki pomiędzy mieszkańcami tych terenów, a Kościołem Katolickim. W jednej z kaplic narożnych znaleziono namalowany okrąg, wewnątrz którego znajduje się prekolumbijska ikonografia przedstawiająca m.in. topór, gałąź z kwiatami, tarczę oraz penacho, wykonaną z piór ozdobę głowy.
W norweskich górach znaleziono pułapki na ryby sprzed 7 tys. lat
11 października 2022, 10:27W czerwcu Reidar Marstein wędrował po Jotunheimen, gdy w pewnym momencie na wysokości ok. 850 m n.p.n. na dnie opróżnionego z wody jeziora Tesse zobaczył coś dziwnego. Okazało się, że to pułapki na ryby ze starszej epoki kamienia (paleolitu).
Księżyc powstał w ciągu... kilku godzin
11 października 2022, 09:37Większość współczesnych teorii dotyczących powstania Księżyca mówi, że miliardy lat temu w Ziemię uderzył obiekt wielkości Marsa, zwany Theią. W wyniku kolizji pojawiła się olbrzymia liczba szczątków, które krążąc wokół Ziemi przez miesiące i lata, uformowały Księżyc. Jednak autorzy autorzy najnowszych badań, w ramach których przeprowadzono symulację w wysokiej rozdzielczości, uważają, że Księżyc powstał... w ciągu kilku godzin.
Dwie gwiazdy na rekordowo ciasnych orbitach. Wyjątkowy układ kataklizmiczny.
11 października 2022, 08:32Niemal połowa gwiazd Drogi Mlecznej to obiekty samotne, jak Słońce. Druga połowa zaś to gwiazdy znajdujące się w układach podwójnych lub większych. W układach takich gwiazdy mogą znajdować się na niezwykle ciasnych orbitach. I właśnie taki, rekordowo ciasny układ, znaleźli właśnie astronomowie z MIT.
